İstanbul Esenyurt’tan başlayan ve gittikçe artan zehirlenme vakaları sosyal medyada çokça konuşuldu. Ulusal medyada her zaman olduğu gibi yine yeterince yer bulmayan bu zehirlenme vakasında dün itibariyle 44 kişinin zehirlenme şikayetiyle hastanelere başvurduğu açıklandı. Bu kişilerden 19’unun ise acil servislerde tutulduğu bilgisi paylaşıldı. İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü tarafından yapılan resmi açıklamada meydana gelen gıda zehirlenmesi için “ıspanak ve ıspanak benzeri bitkiler” ifadelerine yer verildi.
Fakat dün itibariyle yaptığımız araştırma çerçevesinde bu tarz spekülatif haberlerden ziyade; Sağlık İl Müdürlüğü’nün açıklamasındaki “ıspanak ve ıspanak benzeri bitkiler” ifadesi dikkat çekmiştir. Öyle ki; tarafımıza gelen tutarlı iddialar ve takipçilerimizden aldığımız bilgiler özellikle hastaların tükettiği yemeklerde yüksek oranda “Atropin” tespit edilmesi bilgisiyle daha tutarlı bir hal almıştır. Bu iki durumu birleştirdiğimizde ıspanağa karıştırılmış farklı bitkinin bu zehirlemeye sebep olduğu anlaşılmaktadır. Bu haliyle az önce yaptığımız son teyit ile bu zehirlenme olayının kaynağının ıspanak değil; ıspanağa karıştırılmış olan Güzel Avrat Otu olarak da bilinen Atropa Belladonna bitkisi sebebiyle olduğunu net olarak ifade edebiliyoruz.
Fakat bu durumun iki farklı unsuru daha var. Bunlardan birincisi; olay sanıldığından daha geniş çaplı. Bakanlık; ilk olarak İstanbul Esenyurt’tan başlayan bu olay çerçevesinde bu bitkilerin hangi bölgelerden geldiği ve hangi bölgelere dağıldığı konusunu tespit etme sürecindedir. Bu haliyle bir süre özellikle pişmiş ıspanak tüketmemekte ve ıspanak tüketilecekse yabani bitkiler konusunda çok dikkatli olmakta fayda olacaktır. Diğer unsur ise; bu bitkilerin ıspanağa bilerek mi yoksa bilmeden mi karıştırıldığıdır. Öyle ki, zehirli olduğu net olarak bilinen Atropa Belladonna bitkisinin ıspanağa karıştırılarak bunun da pazarlara, marketlere sunuluyor olması ve bu durumun denetimden yoksun şekilde son tüketiciye kadar ulaşabilmesi olayın bir diğer boyutunu ortaya koymaktadır.
Güncelleme: Konuyla ilgili İstanbul Tarım ve Orman İl Müdürlüğü tarafından da yayınımız sonrasında resmi bir açıklama yapılmıştır. Resmi açıklamada;
“İl Müdürlüğümüze, İstanbul Halk Sağlığı Müdürlüğü’nden 02.11.2019 tarihinde yapılan ihbarda ıspanak tüketimi sonrası zehirlenme olduğu bildirilmiştir. Zehirlenme şüphesi ile sağlık kuruluşlarına başvuru yapanların ürün satın aldıkları ilimizde, faaliyet gösteren satış noktalarından analiz yapılmak üzere taze ıspanak, evlerden ise pişmiş ıspanak yemeği numunesi alınmıştır. Alınan numunelerin ileri tetkik sonuçlarında ıspanak içerisinde tespit edilen yabancı ottan kaynaklı yoğun miktarda atropin ve scopalamin maddesi tespit edilmiştir. Zehirlenmeye ıspanaklara karışan patlıcangiller familyasından, atropin ve scopalamin içeren yabancı otların neden olduğu yapılan analizlerle ortaya çıktığı görülmüştür. İl Müdürlüğümüze ulaşan tüm ihbarlar değerlendirilmekte, konuyla ilgili değişik ilçelerimizden sağlık kuruluşlarına başvuranların ıspanak satın aldıkları işletmeler, resmi kontrole tabi tutulmakta, numune alınmakta ve alınan numuneler laboratuvarlara gönderilmektedir. Halkımızın tüketecekleri tüm gıdaları olduğu gibi, yeşil sebzeleri de dikkatlice kontrol ederek, yabancı otları ayırt etmeli ve çok iyi şekilde temizledikten sonra tüketmeleri gerekmektedir.” denilmektedir.
