Önceki günlerde bir Youtube kanalında yapılan röportajda Cola Turka süreciyle ilgili açıklamalar yapan Murat Ülker, daha önce pişirip pişirip kamuoyuna sunduğu tartışmalı süreci yeniden gündeme getirdi. Youtube’da verdiği beyanda “Dönemin Sanayi Bakanı, ‘Cebimde bir mektup var. ABD Büyükelçisi seni şikayet ediyor, sana küçük bir ceza vereceğiz.’ dedi. Sonrasında 35 trilyon ceza kestiler, küçük bir ceza! Artık bizi ne kadar büyük görüyorlarsa…” diyen Ülker, devleti ABD’nin şikayeti üzerine ceza kesmekle itham etti. Geçtiğimiz yılın Aralık ayında Murat Ülker tarafından bir kez daha gündeme getirilen süreçle ilgili iddialara dönemin Sanayi ve Ticaret Ali Coşkun, yanıt vermişti Ali Coşkun, Murat Ülker’e noter kanalıyla 6 sayfalık mektup yazdığını söylemiş, o zaman kendisinin değil, dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Murat Ülker’i çağırdığını açıklamıştı.
Murat Ülker beyanında ayrıca “devletin kola işine karışacağını ne bilelim” diyerek konunun “kola üretimiyle ilgili” olduğunu savunsa da, Ticaret Bakanı tarafından yapılan açıklamalarda konunun “şeker kotasıyla ilgili” olduğu anlaşıldı. Diğer yandan daha önceki demeçlerinde 35 trilyonluk cezayla ilgili mahkeme sürecine gidildiğini, mahkemenin “ceza yanlış” diyerek 7 yılın sonunda kararı iptal ettiğini ve cezayı ödemediklerini açıklayan Ülker, Youtube’da verdiği demeçle bu kısımdan bahsetmedi.
Diğer yandan geçtiğimiz yılın Aralık ayında konunun gündeme gelmesiyle canlı yayında iddiaları yanıtlayan Ali Coşkun; “Murat Bey”e Cuma günü noter kanalıyla 6 sayfalık olayın doğrusunu yazdım. ‘Kamuoyunda beni ve devleti kötü duruma düşürdün’ dedim. Biz yabancı bir devletin talimatıyla iş yapan bir bakan durumuna düştük. Zaman karıştırmış. Murat Bey”i ben çağırmadım. Çağırsam bakanlığa çağırırdım. Murat Bey”i o zaman başbakan çağırmış (Erdoğan) sene 2004. Ceza olayı 2006. 2005 yılında şeker kurulu bütün fabrikalara duyuruda bulunmuş. Kota dışında iş yaparsanız 11. maddeye göre cezalandırılırsınız diyor” ifadelerine bulundu.
Ülker tarafından ilk oalrak 25 Haziran 2003 tarihinde Coca Cola ve Pepsi’ye rakip olarak üretilmeye başlanan Cola Turka, yaşanan tartışmalı süreçlerin ardından piyasadan çekilmiş, Saka Su ve Çamlıca Gazoz gibi markalarla üretimine devam etse de Ülker tarafından 2016 yılında Japonya merkezli DyDo Drinko firmasına satılmıştı. Ülker üretime başladığı ilk yıllarda kola içeriğinde kullanmak üzere kendi nişasta bazlı şekerini üretme yoluna gitmişti. Şeker Kanunu’ndaki bazı maddelerde bulunan ifadelere dayanarak şeker ve mısır şurubu üretmek üzere Cargill ile ortak olarak faaliyete başlayan Ülker Grubu, kola fabrikasının yanında Pendik Nişaşta Sanayi üretim tesisini de kurmuş oldu. Cargill’le ortaklaşa ilerleyen süreçte Pendik Nişasta Sanayi Cargill ile Ülker arasında bir “ara firma” olmuştu. Cargill’den aldığı nişasta sütünü Ülker’e satıyor, Ülker de Pendik Nişasta Sanayi’nden aldığı nişasta sütünü nişasta bazlı şekere dönüştürüp Cola Turka’da kullanıyordu.
Durumu fark eden ve benzer şekilde nişasta tesisi kurmak için başvuran rakipler Coca-Cola ve Pepsi, devletten bu talep için red kararı gelince “rekabet koşullarına uyulmadığı” ve “yasal şeker kotasını aştığı” gerekçesiyle Ülker’i şikayet etti. Şikayetler sonrasında inceleme yapan Şeker Kurumu ise Cola Turka’ya bir yazı göndererek “kota tahsisatı olmadığı için yapılan üretimin yasaya aykırı olacağına” dair bir uyarıda bulundu. Bunun üzerine Cargill, Şubat 2005’te Ülker’e nişasta sütü satışına son verdi. Bu tarihten itibaren kanunlar çerçevesinde Ülker’e ara ürün olan nişasta sütü yerine, son ürün olan nişasta bazlı şeker yani glikoz-fruktoz şurubu satmaya başladı. Şikayet sonucunda Ülker’e Şeker Kurumu tarafından 30 milyon liralık ceza kesildi ve kaybolan maliyet avantajıyla birlikte gelen cezanın da etkisiyle Cola Turka’yı çok daha yüksek maliyetle üretmeye başladı. Bu süreç sonrasında Cola Turka üretimine devam ediyor, fakat kurulan Cargill, Pendik Nişasta ve Ülker üçgenindeki düşük maliyet kayboldu, rakipleri de ürünlerinde promosyonlar ve indirimlerle rekabeti daha da zor hale getirdi. Gelişen bu süreçte Cola Turka’nın pazar payı %15’lere kadar geriledi ve sonrasında 2016 yılında Japon Drinko’ya satış gerçekleştirildi. #NeİçtiğiniziBilin