Amerikan İlaç Dairesi FDA bugüne kadar güvenli kabul edilen birçok katkı maddesini yeniden mercek altına almaya karar verdi!

Kısaca FDA olarak bilinen Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi, tüketicilerin bilinçlenme süreci ve bilimsel kanıtların baskısıyla artan sorgulamalara kulak vermek zorunda kaldı. Kurum yıllardır ekmeklerden kahvaltılık gevreklere, işlenmiş etlerden meşrubatlara kadar sayısız üründe güvenli diye kullanılan fakat aslında insan sağlığını tehdit eden endüstriyel gıda katkı maddelerini yeniden mercek altına almaya karar verdi. Başta ADA olarak bilinen Azodikarbonamid gibi endüstriyel fırıncılıkta kullanılan bir un işlem maddeleri ile BHT ve BHA olarak bilinen ve tahıllar ile işlenmiş etlerin raf ömrünü uzatan antioksidan ve koruyucu kimyasallar incelemeye alınacak.

Yaygın olarak kullanılan bu kimyasalların farelerde kansere ve hormonal bozulmalara yol açtığına dair korkunç bulgular ise yıllardır güvenli olarak milyonlarca insana yedirilen bu kimyasalların yeniden değerlendirmesinin ne kadar geciktiğinin bir kanıtı gibi duruyor. FDA'nın bu sözde uyanışı, daha önce inceleme altında olan fitalatlar, propilparaben ile sakız ve şekerlemelerde yaygın olarak kullanılarak masum gösterilmeye çalışılan bir renklendirici olan titanyum dioksit gibi kimyasalların değerlendirme sürecini hızlandırma vaadini de beraberinde getiriyor. ABD Sağlık ve İnsani Hizmetler Bakanı Robert F. Kennedy Jr.'ın Senato'da yaptığı itiraf gibi konuşma ise skandalın boyutunu gözler önüne seriyor: "Gıda katkı maddeleri ve işlenmiş gıdaların kronik hastalık salgınıyla bağlantısı, ihmal edilen en büyük alanlardan biriydi. Artık bu, NIH ve FDA'nın ultra işlenmiş gıdalara, şekerlere ve gıdalarımızda kullanılan on bini aşkın katkı maddesine odaklanan ana konusudur." Bu ifadeler, yıllardır süregelen bir ihmalin ve halk sağlığına yönelik büyük bir tehdidin adeta resmi ağızdan doğrulanması anlamına geliyor!

ABD Başkanı Trump'ın önderliğinde kurulan yeni yönetim sonrasında FDA'nın gıda kimyasallarını daha sıkı değerlendirme planları, gıda devlerini şimdiden ürünlerini yeniden formüle etme telaşına düşürdü. Tüketici baskısı ve yasal düzenleme tehdidiyle karşı karşıya kalan şirketler, içerik listelerini daha "sağlıklı" alternatiflerle değiştirmeye çalışırken, bir yandan da maliyeti arttıracak bu sürecin yavaşlaması veya gerçekleşmemesi düşüncesiyle kullandıkları geleneksel katkı maddelerinin ve kimyasalların "güvenli" olduğu yalanını pazarlamaya devam ediyorlar. FDA'nın daha önce yapay boya ve renklendiricilerin 2027'ye kadar piyasadan çekilmesi yönündeki talebi de bu baskının bir yansıması olarak öne çıkmıştı. Bakan Kennedy'nin de belirttiği gibi, eğer bu kimyasalların "gerçekten tehlikeli" olduğu kanıtlanırsa, FDA ek etiketleme zorunluluğu getirebilir ya da bu zehirlerin kullanım onaylarını tamamen iptal edebilir.

FDA Komiseri Martin Makary ise "tüketicilerin güvenebileceği ve güvenebileceği, ilk kez sistematik bir piyasa sonrası inceleme programı oluşturmak için kaynaklarımızı önceliklendiriyor ve bunun için bilimi kullanıyoruz" ifadeleriyle kararlılıklarını ortaya koysa da, diğer yandan global şirketler pek teslim olacak gibi gözükmüyor. On binlerce katkı maddesinin cirit attığı bir gıda endüstrisinde, "sistematik" ve "güvenilir" bir denetim mekanizmasının nasıl kurulacağı, hangi kaynaklarla yürütüleceği ve en önemlisi şirketlerin lobi faaliyetlerine karşı ne kadar dirençli olacağı belirsizliğini koruyor. Tüketicilerin bu süreci yakından takip etmesi ve soframızdaki zehir tacirlerine karşı uyanık olması, her zamankinden daha hayati bir önem taşıyor. Bu konuda Türkiye ise üniversiteleri ve kurumlarıyla maalesef Avrupa ve ABD'den gelecek haberleri beklemekten başka bir şey yapmıyor. Yaşanan süreçte ayrıca yıllardır yaptığımız yayınlara "mevzuata uygun" ve "güvenli katkı maddesi" yalanlarıyla tepki gösteren, bizi cahillikle suçlayan, mahkemelerde had bildirmek için davalar açıp bu davaları kaybedenlerin FDA'den çıkacak kararlar sonrasında neler yapacağı da merakla bekleniyor.